درس دهم: پیچیدگی گام های انحراف

خیلی خوب است انسان گاهی صفحه حوادث روزنامه ‌ها را مطالعه کند و سرگذشت و مسیر آلوده شدن افراد را به جنایت و گناه مشاهده نماید. نمونه‌ های فراوانی از اشتباه ‌های فردی که منجر به یک جنایت بزرگ شده است.

در خصوص گام های اشتباه اجتماعی نیز همین گونه است. به عنوان مثال، پس از انقلاب، دانشگاه های غیر دولتی را با هدف های زیبا و به نیت خیر به راه انداختند و گفتند: (راه تحصیل را برای همه باز کنید! کسی که حاضر است خرج تحصیلش را بدهد، چرا باری بر دوش دولت باشد؟) پس از مدتی گفته شد: (عدالت به تساوی در دریافت حقوق نیست، هر که مدرک بالاتری دارد، باید دریافت بیشتری داشته باشد). این باعث شد که افراد برای به دست آوردن مدرک، پول خرج کنند و به مرور مدرک به یک دغدغه مهم تبدیل شود. هم چنین از سویی گفتند: (خانم ها هم حق دارند تحصیل کنند و علم بیاموزند). این اقدام هم به مرور سبب شد اینطور جا بیفتد که زنی که مدرک ندارد عقب مانده است!

با ایجاد علاقه وافر به اخذ مدرک در پسرها و دخترها، سن ازدواج بالا رفت و ضرورت تحصیل طولانی فرزندان سبب فشار بر خانواده ها، برای تامین هزینه تحصیل فرزندان شد و همچنین سبب شد بسیاری از دخترها در سن ازدواج از خانواده جدا شدند، چرا که دانشگاه ‌ها برای پیدا کردن زمین ارزانتر در هر بیغوله ای دانشگاه تاسیس کردند و تعداد زیادی از جوانان را دور از خانواده، گرد هم آوردند. به همین دلیل جو شهرهای کوچک و مذهبی آشفته شد. پدر نیز که باید هزینه تحصیل فرزندان را تامین کند و احیاناً خودش هم برای درآمد بیشتر می خواهد تحصیل کند، ناچار است زیادتر کار کند به طور طبیعی مسجد نمی‌رود، خمس نمی‌دهد و به رشوه مبتلا می‌شود و در نتیجه لقمه ی حرام وارد زندگی ها می شود و نطفه ها و نسل ها از این لقمه ی حرام متاثر می‌شوند. همچنین با بالا رفتن سن ازدواج و دور شدن فرزندان از نظارت خانواده فساد در آن رشد یافت.

باید توجه داشت که شیطان دور دست ها را می بیند و ما نمیبینیم، او گام به گام برای آن دور دست ها برنامه ریزی می کند. این که در روایات آمده است، اگر فلان کار را انجام دهی، جهنمی می‌شوی نیز از همین قبیل است، چه بسا بین آن کار تا جهنم واسطه هایی هست و فرد گام به گام به سوی جهنم پیش خواهد رفت. برای مثال در روایتی آمده است داخل شدن به جهنم از زیاد صحبت کردن شروع می‌شود و گام به گام پیش می رود. حضرت علی علیه السلام می فرماید هر که گفتارش فراوان شد، خطایش فزونی یابد، هر که خطایش بسیار گشت، حیایش اندک شد، هر که حیایش اندک شد پارسایی اش کم خواهد شد، هر که پارسایی اش کم شد دلش مرد، هر که دلش مرد، وارد آتش شد. (نهج البلاغه حکمت ۳۴۹)

سوالات:

1. امیرالمومنین علیه السلام تلاش شیطان را به چه چیزی تشبیه کردند؟
2. شیطان چگونه انسان مومن را فریب می دهد؟
3. منظور روایات از اینکه اگر فلان کار را انجام دهی، جهنمی می‌شوی چیست؟