معرفی رشته مدرّسی ادبیات عرب سطح سه
آشنایی با رشته مدرّسی ادبیات عرب سطح سه
مادة ۱- عنوان
عنوان رشته، سطح سه مدرّسی ادبیات عرب است.
مادة ۲- تعریف رشته مدرّسی ادبیات عرب:
سطح سه مدرّسی ادبیات عرب، یكی از رشتههای تربیت مدرّس حوزة علمیه است، كه در آن طلاب، ضمن فراگیری مبانی علمی، مهارتها و روشهای پیشرفتة تدریس متون ادبی، توانایی تدریس و تحقیق در زمینة موضوعات مرتبط با رشتة فوق را پیدا میكنند و در پایان، موفق به دریافت دانشنامة سطح سه مدرّسی ادبیات عرب و مجوز تدریس آن میشوند.
مادة ۳- اهداف رشته مدرّسی ادبیات عرب
- شناخت مبانی علمی تدریس و مهارتهای آن؛
- ارتقاء توان انتقال و تفهیم دانشهای حوزوی بر اساس استانداردهای علمی؛
- تأمین استاد جهت تدریس دروس ادبیات عرب؛
- شناخت منابع، متون و آشنایی با تاریخ و ادوار ادبیات عرب؛
- تقویت توان پاسخگویی به پرسشهای مرتبط با موضوع تدریس؛
- تربیت طلاب مستعد جهت شركت در سطوح بالاتر؛
- شناخت استدلالی و عمیق مسائل فقهی و اصولی، و آشنایی با روشهای استنباط فقهی؛
- ایجاد توان تتبع و تحقیق در زمینة فقه و اصول؛
- ایجاد توان استفاده از منابع فقهی و اصولی.
مادة ۴- سیاستهای رشته مدرّسی ادبیات عرب:
- اهتمام به تعالی اخلاقی و معنوی طلاب؛
- اهتمام به تقویت استقلال فكری و اعتماد به نفس در مسائل علمی و مهارتی؛
- اهتمام به تقویت تعبد و تعهد دینی؛
- اهتمام به تقویت مبانی نظام اسلامی و ترویج ارزشهای آن؛
- تأكید بر بهرهگیری از روشهای كارآمد تدریس و ارزشیابی و استفاده از ابزار كمك آموزشی، ضمن اهتمام به سنتهای حوزوی؛
- تأكید بر پویایی برنامههای آموزشی، پژوهشی، مهارتی و توجه به نیازها و مقتضیات روز؛
- تأكید بر توانمندسازی طلاب در ارائة تدریس مبتنی بر اصول علمی؛
- اهتمام به هماهنگی برنامههای تربیت مدرّس با برنامههای جاری آموزشی در سطوح مختلف حوزه؛
- تأكید بر آموزش پژوهشمحور؛
- تأكید بر استفاده از منابع مهم و استاندارد آموزشی؛
- تأكید بر شناسایی طلاب مستعد؛
- اهتمام به دروس فقه و اصول و نظارت بر آن در كنار دروس گرایشی.
مادة ۵- ضرورت رشته مدرّسی ادبیات عرب
- تأكید آموزههای دینی بر استفاده از اساتید متخصص، متخلق و توانمند؛
- رسالت حوزههای علمیه در تربیت و تأمین اساتید توانمند و متخلق؛
- نیاز طلاب و مدارس علمیة كشور به اساتید متخصص، متخلق و آشنا با مبانی علمی و مهارتهای تدریس.
تبصره:برای اجرای دورة تربیت مدرّس دو طرح وجود دارد:
- آموزش مهارتهای تدریس به فارغالتحصیلان رشتههای تخصصی در دورههای كوتاهمدت
- آموزش دانش تخصصی همراه با مهارتهای تدریس به فارغالتحصیلان سطح دو عمومی در دورههای بلندمدت
به دلیل نیاز شدید شهرستانها به اساتید ماهر و كمبود فارغالتحصیلان رشتههای تخصصی و عدم پذیرش اعزام به شهرستان توسط اكثر آنها، در این برنامه راه دوم انتخاب شده است. لازم است پس از گذشت ده سال از اجرای این برنامه با توجه به شرایط تصمیمگیری شود.
مادة ۶- نظام آموزشی رشته مدرّسی ادبیات عرب
نظام آموزشی این رشته نیمسالی، درسی و حضوری است. طول دوره بدون احتساب پایاننامه حداقل شش و حداكثر هشت نیمسال است.
مادة ۷- شرایط پذیرش رشته مدرّسی ادبیات عرب
- احراز صلاحیتهای عمومی و اخلاقی بر اساس آییننامههای مصوب؛
- دارا بودن مدرك علمی سطح دو با معدل ۱۶ به بالا؛
- قبولی در آزمون ورودی و مصاحبة علمی.
مادة ۸- عناوین و مشخصات كلی دروس رشته مدرّسی ادبیات عرب
ردیف | عنوان | ساعت |
۱ | دروس عمومی | ۵۲۸ |
۲ | دروس تخصصی | ۱۴۵۶ |
جمع كل | ۱۹۸۴ |
مادة ۹- عناوین و مشخصات تفصیلی دروس
- دروس عمومی
ردیف | عنوان درس | ساعت | اهداف |
۱ | فقه | ۱۶۰ | شناخت استدلالی مسائل مهم فقه طبق برنامه مركز مدیریت در سطح سه (از القول فی ماهیةالعیب تا آخر مکاسب) |
۲ | اصول | ۳۲۰ | شناخت استدلالی مباحث مهم اصولی طبق برنامه مركز مدیریت در سطح سه (جلد اول کفایةالاصول از ابتدای المقصد الثانی فی النواهی تا پایان جلد دوم) |
۳ | روش تحقیق پیشرفته | ۱۶+ ۳۲
نظری عملی |
کسب مهارتهای تحقیق و پژوهش درحوزههای مرتبط با ادبیات عرب، از طریق آموزش روشهای تحقیق و كیفیت بهرهبرداری از ابزار و منابع |
جمع | ۵۲۸ |
- دروس تخصصی
ردیف | عنوان درس | ساعت | اهداف درس |
|
صرف تکمیلی
۱ و ۲ و ۳ |
۹۶ | شناخت تكمیلی و تسلط بر مباحث مهم و نكات تخصصی علم صرف با ارجاع به منابع مهم صرفی، مانند شافیه، شرح نظّام، شرح شافیه رضی و علوم العربیه |
|
فقه اللغه | ۳۲ | شناخت اصول و روشهای فهم لغات و تأثیر علوم ادبی در فهم لغات و آشنایی با معاجم لغت |
|
نحو تکمیلی
۱ و ۲ |
۱۲۸ | شناخت تكمیلی و تسلط بر مباحث مهم و نكات تخصصی علم نحو، با محوریت نحو وافی و ارجاع به منابع مهم نحوی مانندحاشیة الصبان و شرح المفصل ابن یعیش |
|
نحو تکمیلی ۳ | ۶۴ | شناخت تكمیلی و تسلط بر مباحث مهم و نكات تخصصی باب اول مغنی اللبیب (مفردات) |
|
متون صرف و نحو | ۶۴ | تقویت توان استفاده از متون اصیل و مهم صرف و نحو با خواندن بخشهایی از شرح شافیه، شرح كافیة رضی، خصائص ابن جنی، شرح التسهیل، شرح التصریح، و حاشیة سید علی خان کبیر، حاشیة ابوطالب و شرح الجمل زجاجی |
|
تجزیه و تركیب پیشرفته ۱ تا ۶ | ۹۶+۹۶ عملی | شناخت قواعد كلی تجزیه و تركیب و تبیین رابطه و تعامل آن با صرف و نحو، و افزایش توان تطبیق قواعد صرف و نحو به منظور فهم دقیق متون، با تأكید بر آیات و روایات دارای وجوه متعدد و اشعار عربی به ویژه اشعار منسوب به امام علی علیه السلام |
|
متون درسی نحو | ۶۴ | بررسی و حل فرازهای پیچیدة متون رسمی نحو، مانند:صمدیه، سیوطی و … |
|
بلاغت تکمیلی
۱ و ۲ |
۶۴ | شناخت تكمیلی و تسلط بر مباحث مهم و نكات تخصصی علم معانی، بیان و بدیع با ارجاع به منابع مهم بلاغی، مانند مطوّل، شروح التلخیص و البلاغة الواضحه |
|
بلاغت كاربردی | ۳۲+۱۶
نظری عملی |
افزایش توان تطبیق قواعد معانی و بیان به منظور فهم دقیق متون، با تأكید بر قرآن و نهج البلاغه و متون ادبی اصیل |
|
تاریخ ادبیات عرب | ۳۲ | آشنایی با تطور تاریخی ادبیات عرب و مكاتب و منابع آن، با تأكید بر عناصر دخیل در ادبیات قرآن از عصر جاهلی تا دوران معاصر |
|
منبعشناسی | ۱۶ | معرفی توصیفی و تحلیلی منابع و كتب مهم صرف، نحو و بلاغت و برنامههای نرمافزاری ادبیات عرب |
|
اصول و فنون ترجمه | ۳۲+۳۲
عملی |
آشنایی با اصول، قواعد و روشهای ترجمة متون عربی به فارسی، همراه با كار عملی |
|
متون ادبی جدید
۱ و ۲ |
۶۴ | آشنایی با ساختارها و لغات متون ادبی به زبان عربی معاصر، به منظور كسب توان بهرهگیری از آنها |
|
فنون و روش تدریس ۱ و ۲ | ۶۴+ ۳۲ نظری عملی | شناخت روشها و فنون تدریس و چگونگی طراحی، اجرا و ارزیابی یك درس، متناسب با گرایش مرتبط، به صورت كارگاهی |
|
اخلاق مدرّسی | ۳۲ | شناخت آموزههای قرآنی و روایی در زمینة آداب و رفتار مشترك و مختص معلم و متعلم |
|
سنجش و ارزشیابی | ۱۶+ ۸
نظری عملی |
آشنایی با اصول، قواعد، روشها و مراحل سنجش و اندازهگیری یادگیری متعلمان به صورت كارگاهی |
|
تكنولوژی آموزشی | ۱۶+ ۸
نظری عملی |
آشنایی با روشهای طراحی و اجرای فرآیند یادگیری عمیق، مؤثر و پایدار با بهرهگیری از مواد، وسائل و تجهیزات آموزشی به صورت كارگاهی |
|
كاروزی تدریس | ۳۲+۳۲ عملی | به كاربستن آموختههای نظریدر باب روش و فنون تدریس، توسط طلبهاز طریق تدریسموضوعات مرتبط با گرایش |
|
اصول و فنون مشاوره وراهنمایی | ۳۲+۱۶ نظری عملی | آشنایی با دیدگاههای مختلف در باب مبانی، اصول، فنون و روشهایمشاوره و راهنمایی آموزشی |
|
روانشناسی عمومی | ۴۸ | شناخت مسائل مربوط به روان انسان و توصیف و تبیین علل رفتارهای او، ضمن آشنایی با مباحثی مانند: دستگاه عصبی، انگیزش و هیجان، ادراک حسی، یادگیری، هوش، حافظه، رشد، شخصیت، سازگاری و اختلالات رفتاری |
|
پایاننامه | ۱۹۲
عملی |
ارائة پژوهشی جامع در موضوعات مرتبط با رشته، با تأكید بر مهارتها، همراه با نقد، بررسی و تتبع كافی |
جمع | ۱۴۵۶ |
[۱]. این مصوبه قبلاً به عنوان مصوبة ۸۰۰ در جلسة ۱۴ کمیتة بررسی و تصویب رشتهها، (دورة پنجم)، مورخ ۲۲/۶/۹۰ به تصویب رسیده بود، که پس از اصلاح مطابق تصمیم جلسة ۸۱ شورای عالی حوزههای علمیه (دورة ششم)، به مصوبة ۹۲۷ تغییر یافت.
[۲]. در این نظام، هر درس به صورت مستقل ارزیابی میشود و قبولی یا رد در یک درس، تأثیری در قبولی یا رد دروس دیگر ندارد.
[۳]. از آنجا که درس “فنون و روش تدریس” در دروس تخصصی این رشته ارائه میشود، درس “روش تدریس” از دروس عمومی این رشته حذف شده است.
برای مشاهده سایر رشته های تخصصی سطح سه کلیک کنید
پاسخها