معرفی رشته تاریخ و سیرة اهل بیت علیهم السلام سطح سه
مادة ۱٫عنوان
عنوان رشته «تاریخ و سیرة اهل بیت (ع)» در مقطع سطح سه است.
مادة۲٫تعریف رشته تاریخ و سیرة اهل بیت علیهم السلام
سطح سۀ تاریخ و سیرة اهل بیت (ع)، از شاخه های تاریخ اسلام است كه در آن طلاب به آموزش روشمند تاریخ و سیرة اهل‌بیت (ع)، نقش رهبری و هدایت آنان نسبت به شیعیان و دیگر فرق، مذاهب و ادیان مىپردازند و توانایی پاسخگویی به نیازها و شبهات تاریخى و تحقیق در حد تحلیل و بررسی مسائل مربوط و تدریس آن را پیدا می‌كنند و در پایان، موفق به دریافت دانشنامة این رشته میشوند.
مادة۳٫اهداف رشته تاریخ و سیرة اهل بیت علیهم السلام
- تبیین علمى و روشمند تاریخ اهل بیت (ع)؛
- تبیین سیرة اهل بیت (ع) به عنوان اُسوهها و هدایتگران بشر در عرصههاى فردى و اجتماعى؛
- تبیین تاریخی مرجعیت دینى اهل بیت (ع)؛
- تبیین موقعیت تاریخى اهل بیت (ع) و ایجاد توان دفاع روشمند از آن؛
- افزایش توان تحقیق در حد تحلیل و بررسی و زمینهسازی جهت گسترش پژوهش در حوزة تاریخ و سیرة اهل بیت (ع)؛
- تربیت نیروهای متعهد و توانمند در حوزة تاریخ و سیرة اهل بیت (ع)، در عرصههاى پژوهش، آموزش و تبلیغ؛
- شناخت و ایجاد توانمندی فهم منابع و مآخذ مرتبط با مباحث تاریخ و سیرة اهل بیت (ع)؛
- زمینهسازی برای تربیت استادِ دروس مرتبط با تاریخ و سیرة اهل بیت (ع)، در سطح ۱ و ۲؛
- تربیت طلاب مستعد جهت ورود به سطح بالاتر؛
- ایجاد توان تتبع و تحقیق در زمینة فقه و اصول و استفاده از منابع فقهی و اصولی.
مادة ۴٫سیاست‌های رشته تاریخ و سیرة اهل بیت علیهم السلام
- اهتمام به تعالی اخلاقی و معنوی طلاب؛
- اهتمام به تقویت استقلال فكری و علمی؛
- تأكید بر بهره‌گیری از روشهای كارآمد آموزشی با اهتمام به سنت‌های حسنة حوزوی؛
- تكیه بر آموزش موضوعات و مسائل اصلی رشته؛
- تأكید بر روزآمدی و پویایی برنامه‌های آموزشی و پژوهشی؛
- تأكید بر شناسایی و تشویق استعدادهای برتر در زمینة تحقیق و تدریس؛
- اهتمام به تقویت تعهد دینی و دفاع از نظام مقدس اسلامی؛
- تأكید بر آموزش پژوهش‌محور؛
- تأكید بر استفاده از متون آموزشی واجد شرائط لازم؛
- اهتمام به دروس فقه و اصول و نظارت بر اجرای آن.
مادة ۵٫ضرورت و اهمیت رشته تاریخ و سیرة اهل بیت علیهم السلام
- اهمیت شناخت تاریخ و سیرة اهل بیت (ع) به عنوان پرچمداران هدایت جامعة بشرى در احیا و استحكام‌بخشی به مبانى اسلام ناب محمدی (ص)؛
- ماموریت حوزه در تربیت متخصصان و پژوهشگران برجسته در زمینة تاریخ و سیرة اهل بیت (ع)؛
- نیاز امت و نظام اسلامى به تبیین درست تاریخ و سیرة اهل بیت (ع) و پاسخگویی به شبهات تاریخی.
مادة۶٫ نظام آموزشی رشته تاریخ و سیرة اهل بیت علیهم السلام
نظام آموزشی این رشته، نیم‌سالی، درسی و حضوری است. طول دوره بدون احتساب پایان‌نامه، حداقل شش نیم‌سال و حداكثر هشت نیم‌سال است.
مادة ۷٫شرایط كلی پذیرش رشته تاریخ و سیرة اهل بیت علیهم السلام
- احراز صلاحیت‌های عمومی و اخلاقی، بر اساس آیین‌نامه‌های مصوب؛
- دارا بودن مدرك علمی سطح دو؛
- قبولی در آزمون ورودی و مصاحبة علمی.
مادة ۸٫جدول دروس پیش‌نیاز
| ردیف | عنــواندروس | ساعت | اهداف |
| ۱ | كلیات تاریخ جهان | ۳۲ | شناخت كلیات تاریخ جهان، اقوام، فرهنگ‌ها و تمدن‌های مهم |
| ۲ | مأخذشناسی تاریخ اسلام | ۱۶ | شناخت منابع تاریخ اسلام و تبیین جایگاه علم تاریخ و سیر تحول آن نزد مسلمانان و تأثیر قرآن و سنت بر این علم |
| ۳ | تاریخ صدر اسلام | ۳۲ | بررسی گزارش‌های مربوط به حوادث مهم تاریخ اسلام، از آغاز تا سال ۳۵ هجری |
| ۴ | تاریخ اهل بیت (ع) | ۳۲ | بررسی حوادث مهم زندگی اهل بیت(ع) و ائمة معصومین(ع) از سال ۳۵ هجری تا پایان دوران غیبت صغری |
| ۵ | سیرة اهل بیت (ع) | ۳۲ | تبیین موضوعی سیرة پیامبر اکرم (ص) و ائمه معصومین (ع) در ابعاد گوناگون |
| ۶ | تاریخ تشیع | ۳۲ | شناخت و بررسی سیر تاریخی شیعه، فرق و دولت‌های مهم شیعی از آغاز تا كنون و تبیین تاریخ مرجعیت و نیابت امام در دوران غیبت كبری |
| ۷ | تاریخ امویان و عباسیان | ۳۲ | بررسی ظهور و سقوط امویان و عباسیان و حكومت‌های مهم این دوره، همراه با تبیین مواضع و نقش ائمه (ع) |
| ۸ | تاریخ معاصر ایران | ۳۲ | بررسی تحولات مهم ایران از مشروطیت تا كنون، با تأكید بر تحولات مهم فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی بعد از انقلاب اسلامی |
| ۹ | تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی | ۳۲ | تبیین چگونگی شکل‌گیری فرهنگ و تمدن اسلامی، عوامل و موانع رشد و گسترش آن همراه با بیان آثار آن |
| ۱۰ | زبان انگلیسی(عمومی) ۱و۲ | ۳۲+۶۴
نظری عملی |
ایجاد توان درك مطلب و ترجمة متون سادة انگلیسی |
| جمع ساعتها | ۳۶۸ | ||
تبصره: فارغالتّحصیلان سطح ۲ گرایش تاریخ اسلام و طلابی كه دروس پیش‌نیاز را در مراكز معتبر گذرانده باشند، در صورت مطابقت هشتاد درصدی سرفصل‌ها، از گذراندن این دروس معاف هستند.
مادة ۹٫عناوین و مشخصات كلی دروس رشته تاریخ و سیرة اهل بیت علیهم السلام
| ردیف | عنوان درس | ساعت |
| ۱ | دروس عمومی سطح ۳ | ۶۰۸ |
| ۲ | دروس مشترک رشتههای تاریخی | ۳۵۲ |
| ۳ | دروس اختصاصی تاریخ و سیرة اهل‌بیت(ع) با پایان‌نامه | ۷۲۰ |
| جمع | ۱۶۸۰ | |
مادة ۱۰٫عناوین و مشخصات تفصیلی دروس
الف. دروس عمومی سطح ۳
| ردیف | عنوان درس | ساعت | اهداف | |
| ۱ | فقه | ۱۶۰ | شناخت استدلالی مسائل مهم فقه، طبق برنامة مركز مدیریت در سطح سه (از القول فی ماهیة العیب تا آخر مكاسب) | |
| ۲ | اصول | ۳۲۰ | شناخت استدلالی مباحث مهم اصولی، طبق برنامة مركز مدیریت در سطح سه(جلد اول كفایةالاصول از ابتدای المقصد الثانی فی النواهی تا پایان جلد دوم) | |
| ۳ | عربی معاصر | ۳۲ | ایجاد توان بهره‌گیری از متون عربی جدید در حوزة تاریخ | |
| ۴ | روش تحقیق پیشرفته | ۱۶+۳۲
نظری عملی |
كسب مهارت‌های تحقیق و پژوهش در مسائل تاریخی، با آموزش روشهای تحقیق و كیفیت بهره‌برداری از ابزار و منابع | |
| ۵ | روش تدریس | ۱۶+۳۲
نظری عملی |
ایجاد توان مهارت تدریس، با آموزش روش‌ها و فنون كلاس‌داری و ارزشیابی | |
| جمع ساعتها | ۶۰۸ | |||
ب. دروس مشترك تمام رشتههای تاریخی
| ردیف | عنوان درس | ساعت | اهداف دروس | |
| ۱ | علوم حدیث و تاریخ اسلام | ۳۲ | شناخت رابطة علوم حدیث (رجال، درایه و فقه الحدیث) با تاریخ اسلام و بیان نقش و كاربرد آن در نقد و بررسی گزارش‌ها و متون تاریخی | |
| ۲ | علم كلام و تاریخ اسلام | ۴۸ | شناخت رابطة علم كلام با تاریخ اسلام و بیان نقش رویکرد کلامی در بررسی گزارش‌های تاریخی به ویژه در مورد پیامبر اكرم (ص) و ائمه (ع) | |
| ۳ | تاریخ فرق و مذاهب اسلامی | ۳۲ | آشنایی با پیدایش، سیر تاریخی، اندیشه‌ها، مشاهیر، آثار فکری و فرهنگی فرق و مذاهب مهم اسلامی | |
| ۴ | فلسفة تاریخ | ۳۲ | آشنایی با علم تاریخ، قوانین و سنن حاکم بر تاریخ، عوامل محرک و فرجام‌شناسی تاریخ | |
| ۵ | تاریخ‌نگاری | ۱۶ | شناخت چگونگی شكل‌گیری و سیر تاریخی تاریخ‌نگاری در میان مسلمانان و تبیین جریانات مهم آن | |
| ۶ | زبان انگلیسی ۱ و ۲ | ۳۲+۶۴
نظری عملی |
کسب توان لازم در مطالعة متون ساده تاریخی از طریق آشنایی با واژه‌ها و اصطلاحات تاریخی به زبان انگلیسی | |
| ۷ | متون تاریخی ۱ | ۱۶+۳۲
نظری عملی |
کسب توان فهم متون اصیل تاریخی به عربی قدیم با خواندن متن و شناخت واژه‌ها، اصطلاحات و ساختار | |
| ۸ | متون تاریخی ۲ | ۱۶+۳۲
نظری عملی |
کسب توان فهم متون تاریخی به عربی جدید با خواندن متن وشناخت واژه‌ها، اصطلاحات و ساختار | |
| جمع ساعتها | ۳۵۲ | |||
ج. دروس اختصاصی تاریخ و سیرة اهل بیت (ع)
| ردیف | عنوان درس | ساعت | اهداف دروس |
| ۱ | اهل بیت (ع) در قرآن و سنت ۱و۲ | ۶۴ | شناخت جایگاه، منزلت و فضائل اهل بیت (ع) از دیدگاه قرآن و سنت |
| ۲ | سیرة فردی و عبادی اهل بیت (ع) | ۳۲ | شناخت سبک و اصول رفتاری معصومان (ع) در ارتباط با خود و خدا |
| ۳ | سیرة خانوادگی اهل بیت (ع) | ۳۲ | شناخت سبک و اصول رفتاری معصومان (ع) در ارتباط با خانواده و بستگان |
| ۴ | تاریخ و سیرة اجتماعی-فرهنگی اهل بیت (ع) (۱) | ۳۲ | شناخت شرایط و اوضاع اجتماعی فرهنگی دوران رسول خدا (ص)، امیرالمؤمنین (ع) و حضرت زهرا (س) و تبیین سیرة اجتماعی و نقش فرهنگی آنان در این دوران |
| ۵ | تاریخ و سیرة اجتماعی-فرهنگی اهل بیت (ع) (۲) | ۳۲ | شناخت شرایط و اوضاع اجتماعی فرهنگی دوران امام حسن مجتبی (ع) تا پایان دوران امام سجاد (ع) و تبیین سیرة اجتماعی و نقش فرهنگی آنان در این دوران |
| ۶ | تاریخ و سیرة اجتماعی-فرهنگی اهل بیت (ع) (۳) | ۳۲ | شناخت شرایط و اوضاع اجتماعی فرهنگی دوران امام باقر(ع) تا پایان دوران امام کاظم (ع) و تبیین سیرة اجتماعی و نقش فرهنگی آنان در این دوران |
| ۷ | تاریخ و سیرة اجتماعی-فرهنگی اهل بیت (ع) (۴) | ۳۲ | شناخت شرایط و اوضاع فرهنگی دوران امام رضا (ع) تا پایان غیبت صغری و تبیین سیرة اجتماعی و نقش فرهنگی آنان در این دوران |
| ۸ | سیرة اهل بیت (ع) در ارتباط با طبیعت | ۱۶ | شناخت سبک و اصول رفتاری معصومان (ع) در ارتباط با طبیعت و حیوانات |
| ۹ | تاریخ و سیرة سیاسی اهل بیت (ع) (۱) | ۳۲ | شناخت شرایط و اوضاع سیاسی-اجتماعی دوران رسول خدا (ص)، امیرالمؤمنین (ع) و حضرت زهرا (س) و سیرة سیاسی آنان در قبال وضع موجود |
| ۱۰ | تاریخ و سیرة سیاسی اهل بیت (ع) (۲) | ۳۲ | شناخت شرایط و اوضاع سیاسی-اجتماعی ائمه (ع) از دوران امام حسن مجتبی (ع) تا پایان دوران امام صادق (ع) و سیرة سیاسی آنان در قبال وضع موجود |
| ۱۱ | تاریخ و سیرة سیاسی اهل بیت (ع) (۳) | ۳۲ | شناخت شرایط و اوضاع سیاسی-اجتماعی ائمه (ع) از دوران امام کاظم (ع) تا پایان دوران غیبت صغری و سیرة سیاسی آنان در قبال وضع موجود |
| ۱۲ | تاریخ فرق شیعه | ۳۲ | شناخت زمینه‌ها، عوامل پیدایش، سیر تاریخی، آموزهها، آراء و اندیشه‌های کلامی فرقه‌های شیعی |
| ۱۳ | اهل بیت (ع) و تمدن اسلامی | ۳۲ | شناخت جایگاه و نقش تأثیرگذار اهل بیت (ع) در پیدایش و گسترش تمدن اسلامی |
| ۱۴ | اهل بیت (ع) از دیدگاه اهل‌سنت | ۳۲ | شناخت و بررسی جایگاه و منزلت اهل بیت (ع) از دیدگاه اندیشمندان اهل‌سنت در ابعاد مختلف |
| ۱۵ | اهل بیت (ع) از دیدگاه مستشرقان | ۳۲ | آشنایی با استشراق و شناخت جایگاه و منزلت اهل بیت (ع) از دیدگاه مستشرقان ضمن بررسی رویکردها و مواضع آنان |
| ۱۶ | مأخذ شناسی تاریخ و سیرة اهل‌بیت(ع) | ۳۲ | معرفی و تحلیل منابع و مآخذ مهم تاریخ و سیرة اهل بیت (ع) به صورت تاریخی |
| ۱۷ | پایان‌نامه | ۹۶+۹۶ عملی | ارائة یك پژوهش جامع، همراه با نقد و بررسی و تتبع كافی در یکی از مسائل تاریخ و سیرة اهل بیت (ع) |
| جمع ساعتها | ۷۲۰ | ||
برای مشاهده سایر رشته های سطح سه کلیک کنید