معرفی رشتة نصوص کلامی

معرفی رشته نصوص کلامی سطح سه حوزه علمیه

معرفی رشته نصوص کلامی سطح سه

معرفی رشته نصوص کلامی سطح سه حوزه علمیه

ماده ۱- عنوان

عنوان رشته، نصوص کلامی در مقطع سطح سه است.

ماده ۲- تعریف رشته نصوص کلامی:

سطح سه نصوص کلامی، دومین مقطع از كلام اسلامی است، كه در آن طلاب مبانی و مسائل اعتقادی تشیع و کلام اهل بیت علیهم السلامرا مطابق قرآن و روایات به صورت استنباطیمی‌آموزند و توانایی دفاع از مکتب اهل­بیتعلیهم السلامو پاسخگویی به نیازهای مربوط و توان تحقیق در حد تحلیل و بررسی و تدریس آن را پیدا می‌كنند و در پایان، موفق به دریافت دانشنامه سطح سه این رشته می‌شوند.

ماده ۳- اهداف رشته نصوص کلامی

  1. شناخت استدلالی مبانی و مسائل اعتقادی بر اساس قرآن و معارف اهل بیتعلیهم السلامو دفاع از آن؛
  2. ایجاد توان تحقیق در حد تحلیل، بررسی و زمینه‌سازی جهت گسترش پژوهش‌ و تألیف با استفاده از نصوص کلامی؛
  3. شناخت و بررسی دیدگاه‌های انحرافی در فهم نصوص کلامی و تقویت توان پاسخگویی به پرسش‌ها و شبهات؛
  4. تربیت نیروهای متعهد و توانمند در استنباط درست از نصوص کلامی؛
  5. زمینه­سازی برای تربیت استادِ دروس مرتبط با نصوص کلامی؛
  6. تربیت طلاب مستعد جهت ورود به سطح علمی بالاتر؛
  7. شناخت منابع و مآخذ مرتبط با مباحث کلام اسلامی و نصوص کلامی و ایجاد توانمندی فهم آن؛
  8. ایجاد توان تتبع وتحقیق در زمینه فقه و اصول و استفاده از منابع فقهی و اصولی.

ماده ۴- سیاست‌های رشته نصوص کلامی

  1. اهتمام به تعالی اخلاقی و معنوی طلاب؛
  2. اهتمام به تقویت استقلال فكری و علمی؛
  3. اهتمام به تقویت تعبد و تعهد دینی و دفاع از عقائد شیعه امامیه؛
  4. تأكید بر بهره‌گیری از روش‌های كارآمد آموزشی با اهتمام به سنت‌های حوزوی؛
  5. تأكید بر روزآمدی و پویایی برنامه‌های آموزشی و پژوهشی و توجه به نیازهای روز؛
  6. تأكید بر آموزش پژوهش­محور؛
  7. تأكید بر استفاده از متون آموزشی واجد شرایط؛
  8. تكیه بر آموزش موضوعات و مسائل اصلی رشته؛
  9. تأكید بر شناسایی و تشویق استعدادهای برتر در زمینه تحقیق و تدریس؛
  10. اهتمام به تقویت مبانی نظام مقدس اسلامی و ترویج ارزش‌های آن؛
  11. اهتمام به دروس فقه و اصول و نظارت بر اجرای آن.

ماده ۵- ضرورت رشته نصوص کلامی

  1. نقش مؤثر شناخت مباحث کلامی مطرح شده در قرآن و روایات به عنوان شاخصه اعتقادی شیعه امامیه؛
  2. مأموریت حوزه‌های علمیه در استنباط و تبیین درست مباحث کلامی مطرح شده در قرآن و روایات و ترویج و دفاع از مکتب اهل بیت علیهم السلام و پاسخ به شبهات؛
  3. نیاز جامعه و نظام اسلامى به تبیین مبانی اعتقادی شیعه و دفاع از آن در مقابله با تهاجمات فکری.

ماده ۶- نظام آموزشی رشته نصوص کلامی

نظام آموزشی این رشته نیم‌سالی، درسی[۱]و حضوری است. طول دوره بدون احتساب پایان‌نامه حداقل شش و حداكثر هشت نیم‌سال است.

ماده ۷- شرایط پذیرش رشته نصوص کلامی

  1. احراز صلاحیت‌های عمومی و اخلاقی بر اساس آیین‌نامه‌های مصوب؛
  2. دارا بودن مدرك علمی سطح دو؛
  3. قبولی در آزمون ورودی[۲]و مصاحبه علمی.

ماده ۸- جدول دروس پیش‌نیاز رشته نصوص کلامی

ردیف عنوان درس ساعت اهداف
۱ كلام اسلامی ۱ تا ۳

 

 

۹۶ آشنایی بیشتر با مباحث خداشناسی (اثبات ذات، صفات فعلیه و ذاتیه، مراتب فعل الهی)، نبوت (ضرورت، ویژگی‌ها، وظایف و اختیارات، نبوت و خاتمیت        پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله) و معاد (حقیقت مرگ، عالم برزخ، قیامت و ویژگی‌های آن)
۲ معرفت‌شناسی ۳۲ آشنایی با راه‌ها و ابزار شناخت و ارزیابی آنها و دیدگاه اندیشمندان در این زمینه
۳ فرق و مذاهب كلامی ۳۲ آشنایی با آموزه‌ها، روش‌ها و كتب اصلی فرقه‌های مهم كلامی تشیع و تسنن
۴ كلیات و تاریخ علم كلام ۳۲ آَشنایی با علم كلام (فرق آن با فلسفه و علوم دیگر)، موضوع، غایت و مبانی آن؛ تبیین حجیت روش‌های عقلی و نقلی و شرایط آنها و آشنایی با سیر تكوّن و تطور علم كلام، مشرب‌های كلامی، متكلمین بزرگ، منابع و مآخذ مهم كلامی
۵ مسائل جدید كلامی ۳۲ آشنایی با مسائل مهم‌، جدید، و رائج كلامی، مانند: منشأ و قلمرو دین، سکولاریسم، تكثّرگرایی، دین و اخلاق و علم و دین
۶ تاریخ معاصر ۳۲ بررسی تحلیلی تاریخ فرهنگی، اجتماعی و سیاسی صد سال اخیر ایران
۷ روش تحقیق عمومی ۳۲+۱۶

نظری عملی

آشنایی با روش‌های عمومی پژوهش و كیفیت بهره‌برداری از منابع
جمع ساعت‌ها ۳۰۴

تبصره:فارغ­ التحصیلان سطح۲ گرایش کلام و طلابی كه دروس پیش‌نیاز را در مراكز معتبر گذرانده باشند، در صورت مطابقت هشتاد درصدی سرفصل‌ها از گذراندن این دروس معاف هستند.

ماده ۹- عناوین ومشخصات کلی دروس رشته نصوص کلامی

ردیف عنوان درس تعداد ساعت
۱ دروس عمومی سطح۳ ۲۴۶
۲ دروس پایه ۵۱۲
۳ دروس تخصصی ۶۰۸
جمع ساعت‌ها ۴۴۱۷

۱-دروس عمومی

ردیف عنوان درس ساعت اهداف
۱ فقه ۱۶۰ شناخت استدلالی مسائل مهم فقه طبق برنامه مركز مدیریت در سطح سه

(از القول فی ماهیه العیب تا آخر مكاسب)

۲ اصول ۳۲۰ شناخت استدلالی مباحث مهم اصولی طبق برنامه مركز مدیریت در سطح سه

(جلد اول كفایه الاصول از ابتدای المقصد الثانی فی النواهی تا پایان جلد دوم)

۳ عربی معاصر ۳۲+ ۱۶ نظری عملی ایجاد توان بهره‌گیری از متون عربی جدید در حوزه مباحث کلامی
۴ روش تحقیق تخصصی ۳۲+ ۱۶ نظری عملی تقویت توان تحقیق و پژوهش در مسائل کلامی به ویژه کلام نقلی با آموزش روش‌های تحقیق و كیفیت بهره ‌برداری از ابزار و منابع
۵ روش تدریس ۳۲+۱۶ نظری عملی ایجاد توان مهارت تدریس با آموزش روش‌ها و فنون كلاس‌داری و ارزشیابی
جمع ساعت‌ها ۲۴۶

۲- دروس پایه

ردیف عناوین دروس ساعت اهداف
۱ کلام اسلامی ۱ تا ۵ ۱۶۰ شناخت مباحث مهم خداشناسی (۶۴ ساعت)، نبوت (۳۲ ساعت)، امامت (۳۲ ساعت) و معاد (۳۲ ساعت) به صورت متن‌محور
۲ مبانی و قواعد علم کلام ۳۲ تبیین مبانی و قواعد علم کلام مانند: حجیت عقل، قرآنوسنت، حسن و قبح عقلی، قاعده لطف و حجیت خبر واحد در مسائل اعتقادی
۳ حکمت اسلامی ۱ و ۲ ۱۲۸ شناخت مباحث مهم فلسفی دارای کاربرد در علم کلام مانند احکام وجود، علت و معلول، قوّه و فعل و الهیئت بالمعنی‌الاخص
۴ مسائل جدید كلامی

۱ و ۲

۶۴ شناخت و بررسی استدلالی مسائل مهم‌ و جدید كلامی مانند: عقل­گرایی وایمان‌گرایی، هرمنوتیک، زبان دین، منطق فهم متون دینی، ادله اثبات وجود خدا و مسئله شر
۵ عرفان اسلامی ۳۲ آشنایی با مبانی، روش ومسائل اساسی عرفان اسلامی و مراحل سیر و سلوك آن با رویکرد به مکتب اهل بیت علیهم السلام
۶ ولایت فقیه ۳۲ تبیین مبانی کلامی نظام سیاسی شیعه در عصر غیبت وشناخت استدلالی مشروعیت، شرایط، وظایف و اختیارات حاکم اسلامی از دیدگاه شیعه، با رویکرد کلامی
۷ معرفت‌شناسی دینی ۳۲ آشنایی با تعریف، نوع، شرایط و محدودیت‌های معرفت دینی، ضمن تبیین امکان، معیار صدق، و تحول آن
۸ مهارت‌های مناظره ۱۶+۱۶

عملی

ایجاد توان مناظره با شناخت روش‌های استدلال
جمع ساعت‌ها ۵۱۲

۳- دروس تخصصی

ردیف عناوین دروس ساعت اهداف
۱ مبدأ شناسی (۱): معرفت‌الله ۴۸ بررسی اجتهادی و عقلانی آیات و روایات در عرصه راه‌های معرفت و شناخت خدا، براهین اثبات خدا، آیات آفاقی و انفسی، موانع و حجاب‌های معرفت و مسائل و شبهات مرتبط با معرفت‌الله
۲ مبدأ شناسی (۲): اسماء و صفات ۳۲ شناخت دقیق دیدگاه قرآن کریم و روایات در زمینه حقیقت اسماء و صفات الهی به صورت عقلی– نقلی
۳ مبدأ شناسی (۳): توحید و شرك ۳۲ شناخت دقیق دیدگاه قرآن کریم و روایات در زمینه توحید و اقسام آن همراه با بررسی مفهوم شرک و اقسام آن به صورت عقلیـ نقلی
۴ مبدأ شناسی (۴): افعال الهی ۴۸ شناخت دقیق دیدگاه قرآن و احادیث در موردافعال الهی به ویژهمسأله عدل و حكمت خداوند همراه با پاسخ به مسئله شر
 

۵

پیامبرشناسی ۶۴ شناخت دقیق دیدگاه‌ قرآن و روایات در مورد حقیقت و ضرورت نبوت و رسالت، وحی و اقسام آن، معجزه، نبوت عامه (ویژگی‌ها، وظائف و اختیارات) و خاصه، خاتمیت و… و پاسخ به شبهات مرتبط
 

۶

امام‌شناسی (۱): امامت و ولایت ۴۸ شناخت دقیق دیدگاه‌ قرآن و روایات در مورد حقیقت امامت و ولایت، نیاز به امام، ولایت تکوینی و تشریعی، مقامات، ویژگی‌ها، وظائف و اختیارات امام، عدم تعارض امامت با خاتمیت و… و پاسخ به شبهات مرتبط
 

۷

امام‌شناسی (۲): موعود‌شناسی ۳۲ شناخت دقیق دیدگاه‌ قرآن و روایات در مورد مباحث مهدویت و پاسخ به شبهات مرتبط
۸ انسان‌شناسی ۴۸ شناخت دقیق دیدگاه‌ قرآن و روایات در مورد نفس انسان، ابعاد، قوا و كاركردهای آن و مباحثی مانند حدوث و قدم نفس، رابطه روح و جسم، ویژگی‌های انسان کامل، خلقت، رشد و تکامل انسان، تناسخ، جبر و اختیار، تجرد روح، سعادت و شقاوت انسان و پاسخ به شبهات مرتبط
۹ معادشناسی ۶۴ شناخت دقیق دیدگاه‌ قرآن و روایات در مورد ادله و براهین اثبات معاد، ویژگی‌ها و مواقف معاد و مسائل مرتبط با آن و پاسخ به شبهات مرتبط
۱۰ پایان‌نامه ۹۶ + ۹۶

عملی

ارائه یک پژوهش جامع، همراه با نقد و بررسی و تتبع کافی در یك موضوع اعتقادی بر اساس نصوص كلامی (قرآن و روایات)
جمع ساعت‌ها ۶۰۸

[۱]. در این نظام هر درس به صورت مستقل ارزیابی می شود و قبولی یا رد، در یک درس تأثیری در قبولی یا رد دروس دیگر ندارد.

[۲]. برخی از كتاب­های مهم کلامی كه در سطح ۲ گرایش کلام اسلامی خوانده می‌شود، از منابع آزمون ورودی است.

برای مشاهده سایر رشته های تخصصی سطح سه کلیک کنید

 

مقالات مرتبط

پاسخ‌ها

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

PHP Code Snippets Powered By : XYZScripts.com