معرفی رشته فقه خانواده مقطع سطح چهار حوزه علمیه
معرفی رشته فقه خانواده مقطع سطح چهار حوزه علمیه
مدرسه عالی فقه و علوم اسلامی قم
-
الف. دروس پیشنیاز رشته فقه خانواده
ردیف | عنوان درس | تعداد واحد |
۱ | مقدمه علم حقوق | ۲ |
۲ | فلسفه حقوق | ۲ |
۳ | نظام خانواده در اسلام | ۴ |
۴ | حقوق خانواده ج.ا. ایران۱ | ۲ |
۵ | حقوق خانواده ج.ا. ایران۲ | ۲ |
۶ | آئین دادرسی خانواده | ۱ |
۷ | حقوق عمومی و خانواده | ۲ |
۸ | روانشناسی خانواده | ۲ |
۹ | جامعهشناسی خانواده | ۲ |
۱۰ | حقوق تطبیقی خانواده | ۲ |
۱۱ | فمینیسم و خانواده | ۲ |
۱۲ | زن و خانواده در اسناد بین المللی | ۲ |
۱۳ | آیات الاحکام خانواده | ۴ |
جمع | ۲۹ |
- ب: ابواب فقهی که مباحث اصلی آن، همراه با مسائل مستحدثه به صورت دروس خارج هر روزه به مدت چهار سال با روش اجتهادی تدریس می شود:
ردیف | عنوان درس |
۱ | فقه العقود
از آنجا که اصل فقه خانواده نکاح است و نکاح یکی از مصادیق عقد است، این درس با هدف تقویت توان اجتهادی طلاب در فقه معاملات و نیز بررسی مسائل مرتبط با معاملات در فقه خانواده ارائه می گردد : حق و تکلیف، جواز و لزوم عقد، معاطات، کیفیت و شرایط انعقاد عقود و شرایط متعاقدین، انحلال عقد |
۲ | کتاب النکاح
الف: مسائل مربوط به احکام و شرایط تشکیل خانواده احکام و شرایط تشکیل خانواده: احکام الخطبه، ولایت، عقد و شرایط، مهریه موانع تشکیل خانواده. نسب (اقسام نسب، راههای اثبات نسب مشروع، اقرار به نسب و آثار آن، نفی نسب، نفی ولد،) مصاهره و لواحق، رضاع، کفر، عیوب، ارتباط نامشروع مانند زنا و نکاح محرّم ب: آثار نکاح مدیریت خانواده، نفقه و توارث احکام الاولاد ، اشتغال زوجه، قسم، حق حبس ، خروج از منزل، وظایف مالی خانواده، حجر، امور حسبیه، حقوق و تکالیف زن و شوهر، ایلاء نشوز و تمکین
|
۳ | کتاب الطلاق
ناسازگاری، طلاق، فسخ و موجبات آن (مانند وجود عیوبی مشخص در زن و مرد)، تدلیس، بذل مدت انحلال قهری: رضاع طاری، ارتداد، لعان، ظهار، خلع و…..
|
۴ |
ابواب فقه الاولاد:
نسب – رضاع- حضانت ، ولایت و قیمومیت اقسام ولایت بر صغار یا مراتب ولایت(ولایت اب، جد ابی، وصی، ضامن جریر، و حاکم شرع یا وکیل او، ولایت قهری ابواب فقه النفقات: در این قسمت وظایف شوهر و پدر در مورد نفقه زن و فرزند و شرایط و مستقطات آن مورد بحث قرار می گیرد.
|
۵ | فقه روابط زن و مرد در بیرون خانواده
احکام نگاه زن به مرد و مرد به زن – احکام تماس زن با مرد- احکام پوشش زن و مرد و..
|
۶ |
قواعد فقهی (اصول و قواعد حاکم بر خانواده) قواعدعامه: – المومنون عند شروطهم – لاضرر . – عسر و حرج – ولایت حاکم بر ممتنع، – غرور، – الزام، اصول حاکم بر شکلگیری خانواده: – اصول آزادی ، – مساوات – وحدت، اصول حاکم بر مدیریت و اقتصاد خانواده: – اصل قوامیت (ریاست مرد). – معروف. – مودت و رحمت. – شفقت. استقلال اموال زوجین ، – لا ربا بین الولد و الوالد اصول حاکم بر حقوق خانواده : – عدالت. – تقدم اخلاق بر حقوق و – خصوصی بودن حقوق خانواده، – رضاع، فراش، – رجوع، |
- ج: مسائل مستحدثه خانواده که به صورت پژوهشی و یا سمیناری در دورۀ عالی پژوهشی به مدت دو سال تحت نظر اساتید برجسته و صاحب نظر ارائه می گردد.
از قبیل: |
عده زنان نابارور، تغییر جنسیت، بانک شیر، پیشگیری،
سقط جنین، تلقیح مصنوعی، برداشتن رحم ، رحم اجارهای، اهدای جنین، سلولهای بنیادی، شبیه سازی و …
|
- این مباحث به صورت کاملاً پژوهشی و موضوعمحور ارائه میشود؛ یعنی به جای طرح مباحث به ترتیب مطرحشده در کتب فقهی، محورِ دروس و پژوهشها، موضوعات کلیدی و مورد ابتلائی خواهد بود که از سوی گروه تخصصی اعلام شده است. طلاب و فضلای دوره، نخست با هدایت اساتید مبرّز، کار پژوهشی عالمانه را روی این موضوعات انجام میدهند و پس از آن، به بررسی و نقد آن در جلسات مشترک گروه پرداخته میشود. پژوهش انجامشده باید به گونهای باشد که بتواند در نهایت به عنوان مقاله پژوهشی و یا منبع درسی، مورد استناد و استفاده قرار گیرد.
پاسخها