معرفی رشته کلام با گرایش مهدویت

رشته کلام با گرایش مهدویت

آشنایی با رشته كلام با گرایش مهدویت سطح سه

رشته کلام با گرایش مهدویت

مادة ۱- عنوان

عنوان رشته، سطح سه رشتة كلام با گرایش مهدویت است.[۲]

مادة ۲- تعریف رشته كلام با گرایش مهدویت:

سطح سه رشتة كلام با گرایش مهدویت، یكی از شاخه‌های كلام اسلامی است، كه در آن طلاب، مبانی و مسائل امامت و مهدویت را به صورت استدلالی می‌آموزند و توانایی پاسخگویی به نیازهای مربوط و توان تحقیق در حد تحلیل و بررسی تطبیقی، تبلیغ و تدریس آن را پیدا می‌كنند. و در پایان، موفق به دریافت دانشنامة سطح سه این رشته می‌شوند.

مادة ۳- اهداف رشته كلام با گرایش مهدویت

  1. توسعة شناخت نسبت به مسائل و مبانی عقلی و نقلی امامت و مهدویت؛
  2. ایجاد توان تحقیق در حد تحلیل و بررسی تطبیقی و زمینه‌سازی جهت تألیف در زمینة امامت و مهدویت؛
  3. شناخت و نقد دیدگاه‌های انحرافی و تقویت توان پاسخگویی به پرسش‌ها و شبهات روز در حوزة امامت و مهدویت؛
  4. ایجاد توان تدریس مباحث امامت و مهدویت در سطوح پایین‌تر؛
  5. تربیت مبلغان مسلط به معارف و مسائل امامت و مهدویت؛
  6. تربیت طلاب مستعد جهت ورود به سطوح بالاتر؛
  7. شناخت استدلالی و عمیق مسائل فقهی و اصولی؛
  8. تقویت بنیة اجتهاد و استنباط در حوزة امامت و مهدویت.

مادة ۴- سیاست‌های رشته كلام با گرایش مهدویت

  1. اهتمام به تعالی اخلاقی و معنوی طلاب و تقویت روحیة انتظار؛
  2. اهتمام به تقویت استقلال فكری و اعتماد به نفس در مسائل علمی؛
  3. اهتمام به تقویت تعبد و تعهد دینی و دفاع از عقائد شیعة امامیه به ویژه امامت و مهدویت؛
  4. تأكید بر آموزش پژوهش‌گرا؛
  5. تأكید بر بهره‌گیری از روش‌های كارآمد آموزشی با اهتمام به سنت‌های حوزوی؛
  6. تأكید بر پویایی برنامه‌های آموزشی و پژوهشی و توجه به نیازهای روز؛
  7. تأكید بر شناسایی طلاب مستعد؛
  8. تأكید بر استفاده از متون آموزشی واجد استانداردهای لازم؛
  9. اهتمام به تقویت مبانی نظام مقدس اسلامی و ترویج ارزش‌های آن؛
  10. اهتمام به دروس فقه و اصول و نظارت بر اجرای آن.

مادة ۵- ضرورت رشته كلام با گرایش مهدویت

  1. اهمیت فوق العادة مباحث امامت و مهدویت به عنوان شاخصة اعتقادی شیعة امامیه؛
  2. رسالت حوزة علمیه در تربیت اندیشمندان توانمند جهت تبیین، ترویج و دفاع از آموزة امامت و مهدویت و جلوگیری از سوءبرداشت‌ها و استفاده‌های انحرافی از آن؛
  3. نیاز اجتماع به تبیین و ترویج درست عقائد شیعه در زمینة امامت و مهدویت و دفاع از آن در مقابله با تهاجمات فكری، گروه‌ها و فرقه‌های انحرافی.

مادة ۶-  نظام آموزشی رشته كلام با گرایش مهدویت

نظام آموزشی این رشته نیم‌سالی، درسی[۳]و حضوری است. طول دوره بدون احتساب پایان‌نامه حداقل شش و حداكثر هشت نیم‌سال است.

مادة ۷- شرایط پذیرش رشته كلام با گرایش مهدویت

  1. احراز صلاحیت‌های عمومی و اخلاقی بر اساس آئین‌نامه‌های مصوب؛
  2. دارا بودن مدرك علمی سطح دو؛
  3. قبولی در آزمون ورودی و مصاحبة علمی و شخصیتی.

مادة ۸- جدول دروس پیش‌نیاز رشته كلام با گرایش مهدویت

ردیف عنوان درس ساعت اهداف
۱ كلام اسلامی     ۱ و ۲ و ۳ ۹۶ شناخت استدلالی مباحث خداشناسی (ذات، صفات فعلیه و ذاتیه، مراتب فعل الهی)، نبوت (ضرورت، ویژگی‌ها، وظایف و اختیارات، نبوت و خاتمیت پیامبر اسلام) و معاد (حقیقت مرگ، عالم برزخ، قیامت و ویژگی‌های آن)
۲ معرفت‌شناسی ۳۲ شناخت استدلالی راه‌ها و ابزار شناخت و ارزیابی آنها
۳ فرق و مذاهب كلامی ۳۲ آشنایی با آموزه‌ها، روش‌ها و كتب اصلی فرقه‌های مهم تشیع و تسنن
۴ كلیات و تاریخ علم كلام ۳۲ شناخت علم كلام (فرق آن با فلسفه و علوم دیگر)، موضوع، غایت و مبانی آن، تبیین حجیت روش‌های عقلی و نقلی و شرایط آنها و آشنایی با سیر تكوّن و تطور علم كلام، مشرب‌های كلامی، متكلمین بزرگ، منابع و مآخذ مهم كلامی
۵ قواعد كلامی ۳۲ شناخت استدلالی قواعد اساسی علم كلام مانند: حجیت عقل، حسن و قبح عقلی، لطف، معلل به اغراض بودن افعال خدا، وجوب شكر منعم، امتناع نقض غرض، وجوب انجام اصلح بر خدا و قبح عقاب بلابیان
۶ مسائل جدید كلامی ۳۲ شناخت مهم‌ترین مسائل جدید كلامی، مانند: منشأ دین، ‌تكثّرگرایی، علم و دین و قلمرو دین
۷ تاریخ معاصر ۳۲ بررسی تحلیلی تاریخ فرهنگی، اجتماعی و سیاسی صد سال اخیر ایران
۸ روش تحقیق ۳۲+۱۶

نظری عملی

آشنایی با روش‌های عمومی پژوهش و كیفیت بهره‌برداری از منابع
۹ زبان انگلیسی (عمومی) ۳۲+۱۶

نظری عملی

ایجاد توان درك مطلب و ترجمة متون سادة انگلیسی
جمع ۳۸۴

تبصره:طلابی كه دروس پیش‌نیاز را در مراكز معتبر گذرانده باشند، در صورت مطابقت هشتاد درصدی سرفصل‌ها از گذراندن این دروس معاف هستند.

مادة ۹- عناوین و مشخصات كلی دروس رشته كلام با گرایش مهدویت

ردیف عنوان ساعت
۱ دروس عمومی ۶۲۴
۲ دروس تخصصی ۱۱۶۸
جمع كل ۱۷۹۲

مادة ۱۰- عناوین و مشخصات تفصیلی دروس

  1. دروس عمومی
ردیف عنوان درس ساعت اهداف
۱ فقه ۱۶۰ شناخت استدلالی مسائل مهم فقه طبق برنامه مركز مدیریت در سطح سه (از القول فی ماهیةالعیب تا آخر مکاسب)
۲ اصول ۳۲۰ شناخت استدلالی مباحث مهم اصولی طبق برنامه مركز مدیریت در سطح سه (جلد اول كفایة الاصول از ابتدای المقصد الثانی فی النواهی تا پایان جلد دوم)
۳ عربی معاصر ۳۲+۱۶

نظری عملی

ایجاد توان بهره‌گیری از متون عربی جدید در حوزة امامت و مهدویت
۴ روش تحقیق پیشرفته ۳۲+۱۶

نظری عملی

کسب مهارت‌های تحقیق و پژوهش در مسائل امامت و مهدویت با آموزش روش‌های تحقیق و كیفیت بهره‌برداری از ابزار و منابع
۵ روش تدریس ۳۲+۱۶

نظری عملی

ایجاد توان مهارت تدریس با آموزش روش‌ها و فنون كلاس‌داری و ارزشیابی
جمع ۶۲۴
  1. دروس تخصصی رشته كلام با گرایش مهدویت
ردیف عنوان درس ساعت هدف
۱ مهدویت در قرآن ۳۲ شناخت و طبقه‌بندی مجموعة آیات مرتبط با مهدویت و تفسیر آیات مهم
۲ مبانی و روش‌های تفسیر موضوعی ۳۲ شناخت مبانی، قواعد، مراحل و روش‌های صحیح تفسیر موضوعی قرآن كریم
۳ امامت عامه ۱ و ۲ ۶۴ تبیین جایگاه و ضرورت عقلی و نقلی امامت و خلافت الهی، شئون و مناصب (مرجعیت علمی، هدایت و رهبری‌ اجتماعی، حكومت، ولایت تكوینی و تشریعی)، خصائص و ویژگی‌های امام (علم، عصمت و نصب، همراه با نقد و بررسی دیدگاه‌های مختلف)
۴ امامت خاصه ۴۸ تبیین راه‌های تشخیص امام و شناخت استدلالی ادلة نقلی و عقلی امامت و خلافت بلافصل امیرالمؤمنین علیه السلام و امامت دیگر امامان (با توجه به شبهات زیدیه، اسماعیلیه و واقفیه و نقد و بررسی ادلة صلاحیت خلفای ثلاث)
۵ تاریخ تشیع۱
(تاریخ تحلیلی امامت)
۴۸ تحلیل وقایع و تحولات سیاسی ـ اجتماعی چالشی و مهم مرتبط با امر امامت، از زمان پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله تا پایان غیبت صغری با تأكید بر سازمان وكالت، شرایط و زمینه‌های غیبت
۶ تاریخ تشیع ۲
(تاریخ غیبت كبری)
۳۲ تبیین تاریخ مرجعیت و نیابت امام در دوران غیبت كبری، و شناخت و بررسی سیر تاریخی شیعه، فرق و دولت‌های مهم شیعی از آغاز تا کنون
۷ شبهه‌شناسی امامت ۳۲ پاسخ به شبهات جدید و مبتلابه در عرصة امامت، مانند مشروعیت، مقبولیت، رابطة امامت و خاتمیت
۸ شبهه‌شناسی مهدویت ۳۲ بررسی و پاسخ به شبهات اعتقادی مهم، رایج و مبتلابه در عرصه مهدویت، مانند: طول عمر و ولادت حضرت به منظور تبیین و دفاع از عقاید شیعه
۹ ولایت فقیه ۴۸ تبیین استدلالی نظام ولایت فقیه در عصر غیبت، و شناخت استدلالی شرایط، وظایف و اختیارات ولی فقیه با رویكرد پاسخ به شبهات
۱۰ مأخذ‌شناسی امامت و مهدویت ۱۶ معرفی توصیفی و تحلیلی و اعتبارسنجی منابع و كتب مهم امامت و مهدویت در فرق اسلامی به ویژه منابع امامیه، مانند الشافی، شرح التجرید، الالفین، دلائل الصدق، الغدیر، عبقات الانوار، احقاق الحق، الغیبة نعمانی، الغیبة طوسی، كمال الدین صدوق، فتن ابن حماد، عقد الدرر شافعی
۱۱ منطق فهم حدیث ۱۶ شناخت مبانی، قواعد و روش‌های صحیح فهم احادیث و مبانی جرح و تعدیل آنها
۱۲ تاریخ حدیث ۱۶ شناخت جایگاه، منشأ پیدایش و سیر تحول و تطور حدیث و آشنایی با مكاتب، مجامع، منابع، اصطلاحات و سبك‌های حدیثی
۱۳ روش تبلیغ ۱۶+۱۶ عملی ایجاد توان مناظره، نقد اندیشه، تبلیغ و پاسخ به شبهات با آموزش فنون و روش‌های تبلیغ و تأثیرگذاری بر مخاطبان و كیفیت بهره‌برداری از ابزار نوین
۱۴ مهدویت در احادیث ۴۸ شناخت و دسته‌بندی مجموعه احادیث مهدوی وارده از طرق عامه و امامیه و بررسی سندی و دلالی آنها، همراه با مقایسه روایات خاصه، عامه و مشترك
۱۵ مسائل اساسی مهدویت
۱، ۲و ۳
۹۶ شناخت استدلالی مسائل مهم مهدویت، مانند: غیبت و علل آن، فواید امام غایب، انتظار، علائم و شرایط ظهور، نزول حضرت عیسی علیه السلام، رجعت، ملاحم و فتن، رؤیت، طول عمر و ویژگی‌های حكومت حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه از دیدگاه شیعه
۱۶ فرق انحرافی

۱ ، ۲ و ۳

۹۶ بررسی، تحلیل و نقد اندیشه و آموزه‌های فرقه‌های انحرافی در بحث مهدویت، مانند موحدین شیخیه، بابیه، بهائیت، قادیانیه و جریان‌های انحرافی معاصر و تبیین زمینه‌ها، انگیزه‌ها و عوامل پیدایش آن‌ها
۱۷ مهدویت و آیندة جهان ۳۲ شناخت و بررسی آیندة جهان و هدف تاریخ با توجه به آموزة مهدویت، بررسی ویژگی‌های جهانی‌شدن و جهانی‌سازی و ارتباط آن با حكومت جهانی امام عصر و تبیین نقاط افتراق جهانی‌سازی مهدوی با دیگر جهانی‌سازی‌ها و ارائة راهكارهای بهره‌وری از فرصت‌ها و ظرفیت‌های به وجود آمده، برای زمینه‌سازی ظهور و انقلاب جهانی مهدوی
۱۸ مهدویت و مستشرقان ۳۲ شناخت ماهیت استشراق و مكاتب آن و نقد و بررسی مهم‌ترین شبهات خاورشناسان پیرامون مهدویت
۱۹ منجیدر ادیان ۳۲ بررسی اندیشة منجی‌گرایی در ادیان و مكاتب، مانند اسلام، مسیحیت، یهود، زرتشت، كنفوسیوس، اشعیا، بودا و تبیین اشتراكات و اختلافات آنها
۲۰ ادعیه و زیارت‌شناسی مهدویت ۳۲ بررسی و تحلیل محتوایی معارف ادعیه و زیارات مأثوره در باب مهدویت، مانند دعای ندبه، عهد، افتتاح، زیارت آل ‌یاسین، برخی ادعیة صحیفة سجادیه و دعاهای منسوب به حضرت
۲۱ كاركردهای فرهنگی و اجتماعی مهدویت ۳۲ تبیین كاركردهای فرهنگی و اجتماعی اعتقاد به مهدویت، مانند امیدواری به آینده، معنا‌بخشی و نشاط زندگی، انسجام و انضباط اجتماعی، نقد و بررسی فرهنگ عامة مردم در رابطه با مهدویت (آداب، رسوم، زیارتگاه‌ها، سرودها، افسانه‌ها، خرافات و جعلیات) و نیز ارائة راهكارهای بهینه‌سازی كاركردهای ‌فرهنگی اجتماعی مهدویت
۲۲ وظایف امت نسبت به امام ۳۲ تبیین وظایفی مانند معرفت، بیعت، اطاعت، تولّی و تبری، محبت، اخذ علوم، نصیحت و احیاء امر ائمه علیهم السلام
۲۳ زبان تخصصی ۱ و ۲ ۶۴+۳۲

نظری عملی

ایجاد توان فهم متون انگلیسی یا عربی در حوزة امامت و مهدویت
۲۴ پایان‌نامه ۱۹۲

عملی

ارائة یك پژوهش جامع، همراه با نقد و بررسی و تتبع كافی در موضوع امامت و مهدویت
جمع ۱۱۶۸

[۱]. این مصوبه قبلاً به عنوان مصوبة ۸۰۱  در جلسة ۱۵ کمیتة بررسی و تصویب رشته‌ها، (دورة پنجم)، مورخ ۲۹/۶/۹۰ به تصویب رسیده بود، که پس از اصلاح مطابق تصمیم جلسة ۸۱ شورای عالی حوزه‌های علمیه (دورة ششم)، به مصوبة ۹۲۸ تغییر یافت.

[۲]. عنوان مصوبه، اصلاحی مصوبة ۸۲۹٫

[۳]. در این نظام، هر درس به صورت مستقل ارزیابی می‌شود و قبولی یا رد در یک درس، تأثیری در قبولی یا رد دروس دیگر ندارد.

برای مشاهده سایر رشته های تخصصی سطح سه کلیک کنید

مقالات مرتبط

پاسخ‌ها

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

PHP Code Snippets Powered By : XYZScripts.com